Home Asistant'ı Sarımsaklasak da mı?

    Home Assistant akıllı ev ile uğraşan hemen hemen herkesin bir şekilde tanıştığı bir sistem. Akıllı ev furyasına Philips Hue akıllı ışıklar ile başladıktan sonra diğer markaların ürünleri ile tanıştım. Zigbee ve Wi-Fi ürünlerin avantajlarını ve dezavantajlarını karşılaştrıp akıllı ev dünyasına derinlemesine daldıktan sonra acı bir gerçekle tanıştım. Her firma kendi sistemi ile bir ekosistem kuruyor ve diğer akıllı ev ürünleri ile iletişime geçmesi mümkün olmuyor(du). Burada -di li geçmiş zaman kullanmam gerekiyor çünkü önce Home Assistant ile başlayan bu köprü olayı sonra da firmaların zahmet edip bize sundukları Matter ve Thread sistemleri ile akıllı evlerimizi daha rahat yönetme şansımız oluyor.

    Maalesef Matter ve Thread sistemi istenilen düzeyde değil ve Home Assistant gibi bir işletim sistemi çoğu zaman kurtarıcı ve ana sistem olarak kullanılıyor. Genellikle Raspberry Pi'ye yükleyerek siz de bu sistemi kullanabilirsiniz. 

    Yıllardır en çok canımı sıkan şey bu Hub dediğimiz akıllı evlerin beyinlerinin 7/24 fişe takılı olup da başka hiçbir işe yaramamaları. Bu cümle biraz garip gibi dursa da Philips Hue Bridge'in hemen hemen hiçbir şeye yaramaması gibi bir gerçek var. Demek istediğim şey aslında şu Home Assistant'a bir Zigbee Dongle aldığınız zaman Zigbee cihazlar ile iletişim kurabiliyor. Philips Hue akıllı ışıklarını, Ülkemizde çok kullanılan Sonoff Akıllı ürünlerini, Aqara (Hepsi olmasa da birçok cihazı) Zigbee ürünlerini ve daha birçok ürünü (Wi-Fi ve Bluetooth cihazları) aslında tek bir Hub ile yönetmemiz mümkün. Böyle olduğu zaman da Hub'ların genel olarak sadece köprü cihazları olması ve akıllı başka hiçbir özelliklerinin olmaması büyük bir handikap. 

    Piyasada Aqara Hub M3 (Kumanda fonksiyonu), Xiaomi Mijia Smart Gateway 2 (Gece ışığı olarak kullanabilme), Samsung'un Smartthings Station (EP-P9500) (kablosuz şarj aleti olarak kullanabilen) Hublar var. En azından sadece bir iş için kullanılmaması bende psikolojik olarak rahatlama yaratıyor. En azından başka işler için de kullanabiliyor, 7/24 prizde olmasının ve internete bağlı olmasının bir anlamı var diye düşünüyorum. Philips Hue Bride'e çok yüklensem de Philips Tv'lerdeki Ambilight sistemini genişletmek ve benzer bir sistemi başka Tv'lerde de kullanabilmek için Bridge'e her türlü ihtiyacımız oluyor.

    Biraz uzun bir girizgah yaptıktan sonra Raspberry Pi üzerine kurulu Home Asistant OS'in sadece Akıllı Evi yöneten bir ana Hub olarak sınırlı kullanım alanı sunması beni rahatsız etmeye başlamıştı. Öncelikle Eklenti mağazasını karıştırmaya başladım. Adguard Home, Glances, Bitwarden, phpMyAdmin, Portainer, SSH & Web Terminal, WireGuard gibi eklentiler dikkatimi çekti. Birkaç tanesini deneme fırsatım oldu. Adguard Home ile reklam engelleme, SSH & Web Terminal ile Terminal kodları ile müdahale etmek, Samba ile dosya göndermek (özellikle ssh dosyaları), File Editor ile "Configuration.yaml" dosyasını düzenlemek gayet kullanışlıydı. MariaDB ve phpMyAdmin'i gördükten sonra acaba Wordpress gibi, Ghost gibi siteleri kurmam mümkün mü diye düşünmeye başladım. Raspberry Pi 4 (8 GB RAM) kullanıyordum ve bu cihaz donanım özellikleri olarak daha fazlasını yapabileceğini biliyordum. 

    Portainer eklentisi yüklemek yerine Docker'ın güncellemelerini Terminal üzerinden yaptıktan sonra, direkt Docker'ın üzerine kodlar ile Portainer eklentisini kurdum. Böyle olunca da Supervisor eklentisi zarar gördü. Portainer üzerinden birkaç şeyi yüklemeyi başarabilmiştim ama Supervisor eklentisinin devamlı hata vermesi planlarımı bozmuştu. 

Raspberry Pi 5’e Raspberry Pi OS, Docker ve Portainer Kurulumu

Raspberry Pi 5 cihazımı sadece Home Assistant için değil, çok amaçlı bir sunucu gibi kullanmak istediğimde, Home Assistant OS yerine daha esnek bir sistem kurmaya karar verdim. Bu nedenle önce Raspberry Pi OS Lite ile işe başladım. Aşağıda adım adım süreci özetliyorum:

1. Raspberry Pi OS Lite Kurulumu

Raspberry Pi Imager üzerinden "Raspberry Pi OS Lite (64-bit)" sürümünü seçip microSD karta yazdım. Bu sürüm, grafik arayüz içermediği için oldukça hafif ve Docker gibi arka plan servisleri çalıştırmak için çok daha uygundu. Kurulum sonrasında cihazı açtım ve temel yapılandırmaları (raspi-config, SSH erişimi vs.) tamamladım.

2. Docker Kurulumu

Raspberry Pi OS kurulduktan sonra, Home Assistant da dahil olmak üzere birçok servisi konteyner içinde çalıştırmak için Docker’ı kurmam gerekiyordu. Aşağıdaki komutla Docker'ı kurdum:

curl -sSL https://get.docker.com | sh

Kurulum tamamlandıktan sonra kendi kullanıcı hesabımı docker grubuna ekledim:

sudo usermod -aG docker $USER

Ve sistemin yeniden başlatılmasıyla Docker kullanıma hazır hale geldi.

3. Portainer Kurulumu

Docker kurulu olsa da tüm konteynerleri terminal üzerinden yönetmek yerine daha görsel ve kolay bir arayüz istedim. Bunun için Portainer kurulumuna geçtim. Aşağıdaki komutla Portainer'ı bir container olarak çalıştırdım:

Kurulumdan sonra tarayıcı üzerinden http://<Raspberry_Pi_IP>:9000 adresine girerek Portainer arayüzüne ulaştım ve tüm Docker konteynerlerini buradan yönetmeye başladım.

    Tabii ki sizin Portainer kurmanıza gerek yok ama yönetim kolaylığı olarak Docker ile uyumlu bir yönetici işleri çok kolaylaştırıyor. Şuan sistemimde olan programları bundan sonraki yazılar için spoiler havasında paylaşmam gerekirse;

• Home Assistant (Akıllı ev sisteminin merkezi)
• Portainer (Docker Konteynerlarini görsel arayüzle yönetme)
• n8n (Otomasyon akışları ve API işlemleri için no-code platform)
• Adguard Home (DNS tabanlı reklam ve takip engelleyici)
• Glances (Sistem izleme (CPU,RAM,Ağ) aracı)
• Samba Share (Raspberry Pi dosyalarına ağ üzerinden erişim)
• Watchtower (Tüm container'ların güncellemerini otomatik yönetir)
• qBittorrent (Torrent istemcisi, web arayüzlü)
• Calibre Web (E-kitap yönetim arayüzü)
• Nextcloud (Kişisel bulut depolama çözümü)
• YOURLS (Kişisel link kısaltma sistemi)
• Linkstack (Modern bağlantı yönetim sayfası (Linktree Alternatifi))
• Convert-X (Görsel veya belge dönüştürme uygulaması)
• PDF-Image Converter (Özel ihtiyaç için işte kullanmak üzere PDF dosyasını önce resime sonra tekrar PDF'e çeviren uygulama)
• Cloudflared (HTTPS tüneli için kullandığım Cloudflare Tunnel hizmeti)
• 2 farklı HTML site (Oyun arşivim ve Akıllı saat arayüzü arşivimi yönetmek için kullandığım siteler)